“Betrokken, open en actief”
Sinds 2002 vervul ik rollen in Raden van Toezicht. Als lid van de Raad ben ik een enthousiaste en ruimdenkende teamspeler. Ik ben altijd op zoek naar nieuwe ideeën en interessante contacten. Ik zie risico’s én nieuwe kansen. Als voorzitter van de Raad ben ik de natuurlijke coördinator van het team. Ik geef de procedure aan, verhelder bedoelingen en vat samen. Ik heb een goede neus voor de talenten van anderen en kan goed delegeren. Als adviseur van de Raad wil ik altijd precies weten hoe de vork in de steel zit en ga ik niet over één nacht ijs. Ik zet mijn ruime ervaring graag in voor Raden van Toezicht en Commissarissen van instellingen, verenigingen en bedrijven met accent op maatschappelijke doelstellingen. Zowel als lid, als voorzitter, als adviseur of als docent.
Ervaring
2002 – 2008:
2010 – 2013:
2010 – 2016:
2010 – 2015:
2015 – 2017:
2015 – 2019: |
ROC RijnIJssel Arnhem: lid resp. voorzitter van de Raad van Toezicht
Stichting Ida Zilverschoon Den Haag: voorzitter Bestuur
Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren: voorzitter Raad van Toezicht
Stichting Wende (huiselijk geweld) Den Haag: voorzitter Raad van Toezicht
PerspeKtief (rechtsopvolger van Stichting Wende): lid van de Raad van Toezicht
College van Afgevaardigden Sociëteit de Witte: lid en secretaris |
Toezicht door het stellen van vragen
In 2002 werd ik verzocht om lid te worden van een nieuw samengestelde Raad van Toezicht voor het ROC RijnIJssel te Arnhem. Daar kwam men uit een fusie van diverse stichtingen met besturen. Van het oude bestuurlijke model waar men diep in de organisatie ingreep hebben wij als Raad stappen gezet op weg naar meer afstand van en een duidelijke eindverantwoordelijkheid bij de tweehoofdige directie. Een nieuw College van Bestuur werd gevormd en wij introduceerden een doortastende en actieve manier van vragen stellen aan het Bestuur. Die werkwijze heb ik naderhand ook doorgevoerd in de andere Raden.
Sparren met Bestuur
Zeker in de rol van voorzitter ben ik de sparringpartner van het Bestuur. Ik ben gewend voor elke vergadering een bespreking te hebben waarin niet alleen de agenda voor de Raad, maar ook de context wordt doorgesproken. Ik wil weten wat er aan de hand is. Ik ben een brainstormer en nieuwsgierig. Ik zie kansen en improviseer. Een voordeel daarbij is dat ik zelf jarenlang ervaring heb als eindverantwoordelijk directeur van diverse grote complexe publieke organisaties. Een voorbeeld: als voorzitter van de Raad van de Dierenbescherming was het goede samenspel met de bestuurder en mijn vermogen tot improviseren van groot belang. Van een overkoepelende vereniging van vele afdelingsverenigingen was ik ook voorzitter van de Algemene Vergadering van de afdelingsbesturen. Het proces om te fuseren tot één vereniging per 2015 vergde veel empathisch en samenbindend vermogen.
Checks and Balances
De Governance van een organisatie moet passen bij de ontwikkelingsfase. Deze kan namelijk niet in beton gegoten zijn, zoals statuten vaak doen vermoeden. Na een fusie bijvoorbeeld ontstaat een nieuwe werkelijkheid en is het noodzakelijk na te denken over Toezicht, Bestuur en Medezeggenschap. Ik hou ervan om verschillende modellen onder de loep te nemen en heb ervaren dat een diepgaande discussie over voors en tegens aan de voorkant besproken wordt, waarbij het thema “macht” geen rol mag spelen. Het gaat over een gezonde balans tussen zeggenschap en medezeggenschap. Wie houdt wie scherp? En, áls er een model is gekozen, neem ik de evaluatie hiervan mee in de jaarlijkse zelfevaluatie.
Verder kijken dan je neus lang is
Zonder het Bestuur voor de voeten te lopen is het voor goed toezicht mijns inziens van groot belang te weten, te zien en te horen wat er in de organisatie leeft. Door te spreken met de tweede managementlaag, met de ondernemingsraad en met de eventuele cliëntenraad of ledenraad krijgt de Raad een meer compleet beeld. Bovendien is af en toe een werkbezoek aan een van de onderdelen van de organisatie buitengewoon nuttig. Affiniteit met de diensten die de organisatie verleent is voor mij een vanzelfsprekendheid. Dus ook eens naar een dierenasiel, meelopen met de Landelijke Inspectiedienst, een bezoek aan vrouwen- of een mannenopvang, een voorlichtingsdag van een sector van het ROC. Het verhaal van de organisatie opsnuiven en goed kijken wat er “boven” maar ook “onder water” leeft!
Helicopterview en KPI’s
Ik vind het van belang overzicht te creëren van de desbetreffende organisatie, ik analyseer weloverwogen en heb een helicopterview. Ik ben een generalist, kan wikken en wegen, maar ik let goed op concrete en tijdige besluiten. Een dashboard met Kritieke Prestatie Indicatoren op hoofdlijnen is voor goed toezicht een handig instrument om te kunnen monitoren wat ontwikkelingen en resultaten van de organisatie zijn. Niet alleen financiële resultaten, maar vooral de prijs-kwaliteit verhouding. Mijn motto is dat elke maatschappelijke euro verantwoord ten dienste van de cliënt moet worden uitgegeven. Toen ik bij de Stichting Wende (huiselijk geweld) startte in 2010 was zo’n dashboard nog niet beschikbaar. Dit is door de bestuurder opgezet: bijvoorbeeld de bezettingsgraad van de opvanggelegenheden, de kostprijs per bed, de instroom, doorstroom en uitstroom van cliënten.
Werkgeverschap
De Raad is werkgever van het Bestuur. Ik heb als voorzitter daarom vele jaren geparticipeerd in de Remuneratie Commissie van de Raad, die het functioneren van het Bestuur beoordeelt en de beloning vaststelt. Ik hanteer daarbij graag een vorm van 360graden feedback. Ik ben stevig in mijn feedback zonder de menselijke maat te verliezen. Ik geef tijdig aan wanneer het bestuur in de ogen van de Raad verbeterstappen dient te zetten, ik grijp in als de integriteit niet wordt gewaarborgd en ik voorkom reputatieschade. Maar het liefst geef ik welgemeende complimenten en laat ik me door het Bestuur verrassen met geboekte successen!
Zelfevaluatie
Elk jaar evalueert de Raad haar eigen functioneren van het afgelopen jaar en bespreekt verbeterpunten. Dit gebeurt in een open en positief kritische sfeer, waarbij elk lid de ruimte krijgt voor zijn of haar beeld. Ik houd van een goede gedegen voorbereiding en kan daarbij diverse vragenlijsten hanteren. Ik heb dit proces en de bespreking uiteraard als voorzitter van de Raad vele malen geleid. Dit kan ik echter ook inzetten als adviseur en begeleider van andere Raden van Toezicht of Commissarissen. Het kan soms prettig zijn om dit door een externe te laten doen. Ik spoor met een frisse kijk blinde vlekken op en heb in dat geval geen belang in het team.
Diversiteit in de Raad
Ik vind het heerlijk om met een bestaand team te werken en te bezien hoe ik daaraan een optimale aanvulling kan leveren. In mijn ruim 15 jaren ervaring met Toezicht heb ik echter ook vele nieuwe leden van de Raad mogen werven. In sommige gevallen deden we dat zelf. Maar ook met behulp van een headhunter. Ook al is de beloning voor leden matig tot nihil: het is ons gelukt in alle gevallen zeer capabele leden te vinden en te binden. Niet alleen qua achtergrond en competenties. Maar ook qua persoonlijkheid als aanvulling op het team. Ik hou niet van coöptatie, ik stel het op prijs als er een grote mate van diversiteit tussen de teamleden is, zodat de onderwerpen vanuit allerlei invalshoeken worden bekeken.
Advies en begeleiding
Graag begeleid ik Raden bij hun zelfevaluatie, de ontwikkeling van hun visie op Toezicht en het opstellen van het profiel van een vacature van een voorzitter, lid of Bestuurder. Voor eventuele headhunting werk ik samen met andere organisaties.
Voor de begeleiding stel ik een plan van aanpak op maat op. De organisatie wordt op hoofdlijnen geanalyseerd aan de hand van bijgaande driehoek. Zo breng ik in beeld waar de organisatie op dat moment staat en wat ontwikkelpunten voor de toekomst zijn, waar de Raad zich op gaat focussen.
Tevens ga ik na hoe de Raad hierop wil toezien door de diversiteit en overeenkomsten in het team te analyseren. Ik gebruik daarbij o.a. de volgende methodieken: Kolb (leerstijlen), Leary (interactiestijlen), Insights (teamrollen) en/of Belbin (teamrollen).
Tot slot gebruik ik fotografie als hulpmiddel om de drives van de Raad en het Bestuur te achterhalen. Het waarom is in deze functies van groot belang. Ook de nazorg kan ik begeleiden: als een nieuw lid of bestuurder is geïnstalleerd kan ik gedurende een aantal maanden enkele gesprekken inplannen om een luisterend oor te hebben, de eerste bevindingen te ordenen en zo nodig advies te geven.
Casuïstiek
Door de rijkdom aan ervaring deel ik met veel plezier op congressen, tijdens workshops en in leergangen interessante casuïstiek met beginnende en gevorderde toezichthouders. Dit doe ik op een didactisch verantwoorde manier en anoniem, zodat veiligheid voor personen en organisaties is gewaarborgd.
Fotografie
De foto’s op deze pagina zijn door mij gemaakt op de Galapagos eilanden. Een paradijs, je bent daar te gast bij de dieren. Nederigheid en bescheidenheid vallen je ten deel. Zoals hieronder een wijsheid van een wereldburger.
Henry Ford:
“Als er al een geheim voor succes is, dan is dat het vermogen om dingen te
bekijken vanuit zowel het oogpunt van iemand anders als dat van zichzelf.”
